22 Mayıs 2010 Cumartesi

Türkiye'nin İlk Özgürlük Anıtı

Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk "ÖZGÜRLÜK ANITI" UZUNKÖPRÜ'de 11 Aralık 1908'de dikilmiştir. 


 Uzunköprü'de, köprünün kent tarafındaki başında, çeşme olarak da kullanılan,  çok     anlamlı bir anıt vardır. Buna halkımız Hürriyet çeşmesi demektedir. Yapılan araştırmalarda, Türkiye'de demokrasi'ye geçişi sembolize eden böyle bir anıt'a, o  dönemde  Uzunköprü dışında başka bir yerde rastlanmadığı tespit edilmiştir. Bu anıtın varlığı bize, yapılışı döneminde Uzunköprü'de, başta kaymakam Mazhar Müfit (Kansu) ve Belediye Başkanı Hafız İsmail (Yayalar) efendi olmak üzere demokrasinin anlamını bilen ve yurdumuzun demokrasi ile yönetilmesini isteyen aydınların olduğunu göstermektedir.

Bu çok anlamlı   anıtın kuruluşunu, Yeni Edirne gazetesinin 14 Kanunu evvel 1324 (14 Aralık 1908) tarih ve 106 numaralı sayısında özet olarak şöyle görüyoruz;
  " Cis-i Ergene'de (Uzunköprü) meşrutiyet anayasasının yeniden yürürlüğe konması ve yeni meclisi mebusan’ın oluşturulması nedeniyle, Belediye dairesi önünde 11 Aralık 1908 tarihinde büyük bir tören yapıldı. "Osmanlıların    milli  ve umumi düğünü" başlığı altındaki bu haberde. Anıt’ın açılış konuşmasını yapan Kaymakam Müfit Bey, halka ve öğrencilere meşrutiyetin   anlamını,  ve Fransız devriminin getirdiği demokrasinin ana ilkeleri olan Hürriyet (özgürlük), Adalet, Müsavet (eşitlik), Uhuvvet (kardeşlik) sözcüklerini anıtın dört yanına mermer yazıtlar biçiminde yerleştirerek ölümsüzleştirmişlerdir. Askerler, hükümet ileri gelenleri öğrenciler ve kalabalık bir halk topluluğu törene katılmış, hep bir ağızdan,
"Yaşasın meclis-i mebusan
Yaşasın kanun-i esasi
Yaşasın ordumuz
Yaşasın padişahımız"
haykırışları ile yeri göğü inlettiler. Askerler resmi geçit yapıp kışlalarına çekildiler. Edirne'den getirilen ince çalgıcılar Hürriyet marşını çalarken belediye de Kaymakam ve Belediye Başkanı kutlamaları kabul ettiler. Gece de belediyenin önünde şenlikler ve fener alayı yapıldı. Bu törende bir ruştiye okulu öğrencisi tarafından şu koşuk manzume okundu."
" Milletin fahrı Niyazi, ordumun enverleri
Muhterem cemiyetin ey kahraman askerleri
Azm-ı kati samı ceri ittihat rehberleri
Devleti ihya eden şurayı ümmet erleri
Ordumuz etti yemin
Titredi haku zemin
Milleti etti emin
Açıldı rahı nevin
Sancağımız şanımız
Türk oğludur sanımız
Vatan bizim canımız
Feda olsun kanımız."  
     

                 KAYNAK KİTAP : UZUNKÖPRÜ TARİHİ VE BELGELERİ
              YAZARI : Latif BAĞMAN
                                Emekli öğretmen ve Kütüphaneci
      

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder